เมื่อจัดฟันเสร็จเรียบร้อยแล้ว การใส่ รีเทรนเนอร์ หรือเครื่องมือที่ช่วยคงสภาพฟันหลังจากที่ทำการจัดฟันเสร็จเรียบร้อยแล้ว มีความจำเป็นมาก

พบว่ารีเทรนเนอร์มักเป็นปัญหากับผู้ที่จัดฟันเสร็จแล้วเกือบทุกราย เพราะในช่วงแรกทันตแพทย์จะแนะนำให้ใส่ตลอดเวลาต่อเนื่องอย่างน้อย 1-2 ปี ถอดได้เฉพาะเวลาทานอาหารและแปรงฟัน แต่หลังจาก 1-2 ปีไปแล้วใช่ว่าเราจะเลิกใส่ได้ อาจจะลดเวลาในการใส่เป็นวันเว้นวัน แต่ในตอนกลางคืนควรใส่อยู่ตลอด เพื่อช่วยรักษาและคงสภาพฟันที่จัดเรียงสวยงามแล้วให้อยู่กับเราตลอดไป ซึ่งการไม่ใส่รีเทรนเนอร์ตามคำแนะนำของทันตแพทย์อาจส่งผลให้ฟันล้ม หรือฟันเกจนต้องเริ่มเข้ารับการจัดฟันใหม่ก็เป็นได้

ในการจัดฟัน แน่นอนว่า ต้องมีอุปกรณ์มากมายมาติดบนตัวฟัน ดังนั้นคนไข้จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องให้ความสำคัญกับการแปรงฟันมากขึ้นกว่าปกติ คือควรมีการแปรงฟันทุกครั้งที่ทานอาหาร ร่วมกับอุปกรณ์เสริมอื่นๆ เช่นไหมขัดฟัน หรือแปรงซอกฟัน ให้เวลาในการแปรงฟันมากขึ้น รวมถึงลดอาหารประเภทน้ำตาล

เช่น น้ำอัดลม เพราะอาหารเหล่านี้จะทำให้มีปัญหาฟันผุได้ง่ายกว่าคนที่ไม่มีเครื่องมือจัดฟัน ซึ่งในคนไข้บางรายอาจพบปัญหาว่า เมื่อถอดเหล็กจัดฟันออกแล้วฟันมีลักษณะด่างๆ สีขาว ลักษณะเช่นนี้เรียกว่าจุดด่างขาวบนตัวฟัน มีสาเหตุมาจากการที่ดูแลรักษาความสะอาดไม่ดีพอ เป็นอาการแรกเริ่มก่อนที่จะเกิดฟันผุ คือถูกดึงแคลเซียมออกไปจากตัวฟัน เนื้อฟันจะเริ่มนิ่มยุ่ยและมีสีขาวขุ่น หากยังดูแลไม่ดีต่อไป เนื้อฟันที่มีสีขาวนั้นจะยุบตัวลงไปเป็นรูและเกิดการผุ ดังนั้นต้องเร่งดูแลรักษาความสะอาดให้ดี ควรรีบไปพบทันตแพทย์ ซึ่งปัจจุบันมีสารแคลเซียมเสริม ซึ่งจะเป็นการช่วยดูดแคลเซียมกลับเข้าไปในตัวฟัน

 นอกจากการจัดฟันเพื่อแก้ปัญหาการสบฟัน ฟันห่าง และฟันเหยินแล้ว ปัจจุบันยังนำการจัดฟัน มาใช้ร่วมกับการผ่าตัดเพื่อความผิดปกติของกระดูกขากรรไกร เช่น ขากรรไกรล่างยื่นและยาวออกมามากกว่าขากรรไกรบน ซึ่งเรามักพบในลักษณะของคางยื่น รูปหน้าไม่สมส่วน การเคี้ยวอาหารไม่ดีเท่าที่ควร อันนี้จึงจำเป็นต้องใช้การจัดฟันร่วมกับการผ่าตัด เพื่อเลื่อนถอยขากรรไกรล่างไปข้างหลัง หรือในทางกลับกันถ้าขอกรรไกรล่างหดถอยมากจนเหมือไม่มีคางเลย รวมถึงในช่องปากมีฟันที่สบกันไม่ปกติ จำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดแก้ไขเพื่อเลือนคางออกมาข้างหน้า และจัดฟันร่วมด้วย

แม้การจัดฟันจะไม่ใช่การรักษาโรคโดยตรง แต่เป็นการรักษาความผิดปกติ เพราะฉะนั้นถ้าคนไข้บางคนยังไม่พร้อมจะจัดฟันในตอนนี้ หรือมองว่าปัญหาที่เป็นยังรอได้ แต่อย่างไรก็ตาม การไปพบทันตแพทย์เพื่อให้ได้รับการตรวจวินิจฉัยถึงปัญหาที่ถูกต้อง จะนำไปสู่คำแนะนำในการรักษา รวมถึงวิธีการจัดฟันที่ถูกต้องเหมาะสม เพราะฉะนั้นผมแนะนำว่าควรพบทันตแพทย์จะเป็นการดีที่สุด

ข้อมูลจาก ทันตแพทย์หญิงฐิฏิมา ศุขเขษม สำนักงานบรรเทาทุกข์และประชาณามัยพิทักษ์ สภากาชาดไทย

 

 

 ที่มา: หนังสือพิมพ์บ้านเมือง โดย น.พ.สุรพงศ์ อำพันวงษ์

http://www.thaihealth.or.th/