ที่มา : เว็บไซต์เดลินิวส์ โดย ชญานิษฐ คงเดชศักดา
http://www.thaihealth.or.th/
โรคที่มากับฤดูร้อนและส่งผลให้เจ็บป่วยนั้น ไม่ใช่มีแค่โรคท้องร่วง เพียงอย่างเดียว แต่ว่ายังมีโรคอื่น ๆ อีกมาก เช่น โรคลมแดด โรคผื่นแพ้ โรคหวัด ฯลฯ
ดังนั้น การดูแลสุขภาพควรเริ่มที่การปรับสมดุลภายในร่างกาย เพื่อสร้างเสริมภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ซึ่งอาหารเป็นปัจจัยหลักที่ควรเลือกสรรเป็นพิเศษ ซึ่งนอกจากจะเป็นการช่วยป้องกันการเกิดโรคต่าง ๆ ได้แล้ว ยังสามารถช่วยคลายร้อนได้ด้วย
นี่เป็นการระบุของ ผศ.พงษ์ศักดิ์ ทรงพระนาม สาขาวิชาอาหารและโภชนาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี เป็นการระบุถึง "อาหาร" ที่ยึดโยงกับ "ฤดูร้อน" ซึ่งมิใช่แค่ประเด็นอาหารอร่อยๆ รับลมร้อน หากแต่หมายรวมถึง...
"สุขภาพดีในฤดูร้อน...ด้วยอาหาร" สภาพอากาศที่ "ร้อนจัด" มักสร้างปัญหาต่อสุขภาพ ซึ่งก็เป็นได้หลายรูปแบบ แต่เราก็สามารถจะป้องกันได้ หากรู้จัก "เลือกสรรอาหารที่เหมาะสมในช่วงฤดูร้อน" เลือกอาหารได้เหมาะสม ก็จะส่งผลดีให้ห่างไกลโรคต่าง ๆ ในฤดูร้อน
ในสมัยโบราณ หากเอ่ยถึงอาหารในฤดูร้อน ก็มักนึกถึง อาหารกลุ่มที่มีน้ำ ทั้งหลาย เพราะช่วยคลายร้อนได้ดี ได้แก่ ผัก ผลไม้ เครื่องดื่ม เช่น แตงไท แตงกวา แตงโม น้ำมะพร้าว น้ำผลไม้อื่น ๆ เช่น น้ำส้มคั้น น้ำอ้อยสด หรือน้ำตาลสด ส่วนในปัจจุบัน วัยรุ่นจำนวนมากนิยมรับประทานน้ำสมูทตี้ และไอศกรีม กันมาก
ผศ.พงษ์ศักดิ์ ให้ข้อมูลความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องนี้ว่า การปรุงเมนูอาหารรับประทานในฤดูร้อนก็สำคัญ ซึ่งควรต้องคำนึงถึง "วัตถุดิบ" ที่นำมาประกอบอาหารด้วย เพื่อช่วยให้ร่างกายสดชื่นและแข็งแรง ปกติแล้วในฤดูร้อนร่างกายจะเผาผลาญอาหารช้าลง ควรลด "อาหารประเภทแป้งและไขมัน" เพราะย่อยยาก ที่สำคัญเราไม่ค่อยชอบออกกำลังกายในฤดูร้อนกันอยู่แล้ว เพราะสภาพอากาศไม่ค่อยเอื้ออำนวย เมื่อรับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต ไขมัน มากเกินไป จะทำให้รู้สึก "จุกแน่น" ซึ่งควรเลือกรับประทานอาหารให้พลังงานในปริมาณที่เหมาะสมกับวัย
เมนูอาหารที่รับประทานกันในฤดูร้อนก็จะดี เช่น ห่อหมกปลาช่อน ที่เป็นอาหารแห้ง ใช้กะทิน้อย และถ้าใส่ใบยอที่มีธาตุเหล็กเยอะก็จะทำให้ร่างกายสดชื่น ส่วนปลาก็เป็นโปรตีนที่ย่อยง่าย, น้ำพริกลงเรือ ในน้ำพริกมีความเค็ม ทำให้เรากินผักเยอะ นี่ก็ส่งผลดีต่อร่างกาย, ยำส้มโอกุ้งย่าง ส้มโอมีสรรพคุณทำให้สดชื่น, แกงคั่วฟัก ใส่กะทิไม่มาก และฟักเป็นตัวช่วยที่จะมีความเย็น, ใบยอย่าง เมนูนี้ก็อุดมไปด้วยน้ำและธาตุเหล็กที่จะช่วยต้านความร้อนได้ดี, ไก่ต้มตะลิงปิง เป็นลักษณะของการซดน้ำร้อน ๆ รสชาติเปรี้ยว ๆ ของตะลิงปิงจะช่วยให้เรารู้สึกสดชื่นได้ โดยไม่ต้องกังวลว่าจะท้องเสียเพราะเป็นการปรุงร้อน
อาหารคาวมีหลากหลาย ของหวาน ก็ด้วย...
เมนูขนมหวานที่ ผศ.พงษ์ศักดิ์ แนะนำ ก็เช่น ข้าวเหนียวมะม่วง ซึ่งมะม่วงจะมีทั้งความหวาน และเปรี้ยว ช่วยสร้างความกระปรี้กระ เปร่า แต่ด้วยความที่มีกรดมากจึงควรต้องรับประทานคู่กับข้าวเหนียว ร่างกายจะได้สมดุล, แตงโมหน้าปลาแห้ง นี่เป็นเมนูที่ทำง่าย แต่ได้ประโยชน์สูง, ลอดช่องดอกอัญชันน้ำเชื่อม เป็นแป้งที่ต้มสุกย่อยง่าย และรับประทานกับน้ำแข็ง ช่วยให้ร่างกายสดชื่นสู้ร้อนได้ดี
อย่างไรก็ตามนักวิชาการสาขาวิชาอาหารและโภชนาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี ระบุว่า การเลือกสรรเมนูอาหารคลายร้อนเพื่อสุขภาพ สิ่งสำคัญที่สุดคือเรื่อง "ความสะอาด"อย่างโรคท้องร่วง สาเหตุเกิดจากการรับประทานอาหารและน้ำที่ไม่สะอาด ไม่ว่าจะเป็นน้ำอัดลม น้ำหวานที่ใส่น้ำแข็ง หรืออื่น ๆ หากไม่สะอาด แน่นอนว่าเสี่ยงทำให้เกิดการติดเชื้อ ส่งผลให้เกิดท้องร่วง
ซึ่งวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นกรณีท้องร่วง ควรดื่มน้ำชาเข้มข้น เนื่องจากในใบชามีสารเทนนิน รสชาติฝาด ๆ ช่วยเคลือบลำไส้ จึงหยุดการถ่าย หรือถ่านคาร์บอน มีทั้งแบบอัดเม็ดและแคปซูล ช่วยในเรื่องดูดซึมของเสีย ลดอาการท้องเสียได้
ในฤดูร้อน นอกจากจะป่วยเป็นโรคท้องร่วงกันมากแล้ว ยังสามารถเจ็บป่วยเป็นโรคหวัดได้ด้วย เพราะอากาศที่ร้อนอบอ้าว ทำให้รู้สึกครั่นเนื้อครั่นตัว และร่างกายอาจทนต่อความร้อนไม่ได้ สารแอนตี้ออกซิแดนท์ช่วยป้องกันไม่ได้ ส่งผลให้เจ็บป่วยเป็นหวัดแดด หวัดลมร้อน จนกระทั่งเป็นไข้ หรือเกิดจากการเลือกดื่มน้ำไม่ถูกต้อง คือดื่มน้ำเย็นมากในขณะที่ร่างกายยังร้อนอยู่ จึงเกิดความไม่สมดุลกัน ทำให้ภูมิคุ้มกันลด จนถึงขั้นเป็นลม และเป็นไข้ตามมา จึงไม่ควรดื่มน้ำเย็นๆ ในช่วงที่เราอยู่ท่ามกลางอากาศที่ร้อนจัด
อาการ "เจ็บป่วย" ในช่วง "ฤดูร้อน"สามารถจะเกิดขึ้นได้หลากหลายแบบ หากเราไม่อยากเจ็บป่วยให้หมดสนุกกับสีสันช่วงฤดูร้อน ก็ต้องมีการ "เสริมสร้างเกราะป้องกันสุขภาพให้แข็งแรง" ซึ่งการ "รับประทาน" ก็เป็นเกราะได้ แถมยังคลายร้อนได้ด้วย